«Οι φωτογραφίες είναι το πιο ισχυρό όπλο στον κόσμο. Οι άνθρωποι τις πιστεύουν, αλλά οι φωτογράφοι συχνά ψεύδονται, έστω και χωρίς δόλο. Οι φωτογραφίες λένε συχνά τη μισή αλήθεια» αναφέρει ο βραβευμένος με Πούλιτζερ φωτογράφος του πρακτορείου ειδήσεων Associated Press, Έντι Άνταμς.
Ο Άνταμς έχει τραβήξει ίσως την πιο διάσημη φωτογραφία του Πολέμου στο Βιετνάμ. Μια φωτογραφία που φούντωσε το αντιπολεμικό κίνημα στις ΗΠΑ.
Ήταν μια μέρα, όπως τόσες άλλες στη διάρκεια του φονικού πολέμου. Ένας λιπόσαρκος άνδρας με καρώ πουκάμισο, κοντό παντελόνι και τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα περπατά ξυπόλητος συνοδεία στρατιωτών.
Στο κάδρο μπαίνει ξαφνικά από τα δεξιά ένας άνδρας με ρεβόλβερ (σ.σ. τύπος πιστολιού), παίρνει θέση δίπλα στον αιχμάλωτο και τον εκτελεί χωρίς δεύτερη σκέψη. Σαν να έκανε το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο…
Η φωτογραφία τραβήχτηκε την 1η Φεβρουαρίου του 1968 στη Σαϊγκόν και έγινε σύμβολο της ωμότητας του πολέμου του Βιετνάμ. Φωτογράφος ήταν ο Έντι Άνταμς ο οποίος την περίοδο εκείνη εργαζόταν στο πρακτορείο ειδήσεων Associated Press (AP) και κάλυπτε με την φωτογραφική του μηχανή τον πόλεμο.
Ο εκτελεστής ήταν ο αρχηγός της Αστυνομίας του Νοτίου Βιετνάμ, ο στρατηγός Νγκουγιέν Νγκοκ Λόαν ενώ ο Βιετκόνγκ που εκτελέστηκε ήταν ο νοτιοβιετναμέζος κομμουνιστής Νκουγιέν Βαν Λεμ, ο οποίος ελάχιστα δευτερόλεπτα μετά το κλικ του φωτογράφου έπεσε νεκρός στο έδαφος.
Ο στρατηγός υποστήριξε ότι τον εκτέλεσε επειδή λίγο νωρίτερα είχε σκοτώσει μαζί με τους συντρόφους του πολλούς αστυνομικούς και συγγενείς του. Αν και υπήρχαν άνθρωποι που επιβεβαίωσαν τα λεγόμενά του, η πράξη του ήταν αδικαιολόγητη και θεωρήθηκε έγκλημα πολέμου.
Έναν χρόνο αργότερα, ο φωτογράφος τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ, καθώς η φωτογραφία του έκανε γνωστές σε όλο τον κόσμο τις εχθροπραξίες στο Βιετνάμ και γιγάντωσε το αντιπολεμικό κίνημα στην Αμερική.
Ο Άνταμς δήλωσε ότι λυπήθηκε για την ηθική ζημιά που προκάλεσε η φωτογραφία του στον στρατηγό: «Ο στρατηγός σκότωσε ένα Βιετκόνγκ κι εγώ τον σκότωσα με τη φωτογραφική μου μηχανή. Οι φωτογραφίες είναι το πιο ισχυρό όπλο στον κόσμο. Οι άνθρωποι τις πιστεύουν, αλλά οι φωτογράφοι συχνά ψεύδονται, έστω και χωρίς δόλο. Οι φωτογραφίες λένε συχνά τη μισή αλήθεια, όπως και στην περίπτωση του Λόαν».
Μετά την εκτέλεση του αιχμαλώτου ο Λόαν πήγε στους πολεμικούς ανταποκριτές και τους είπε: «αυτοί οι τύποι σκοτώνουν πολλούς απ’ τους δικούς μας. Πιστεύω να με συγχωρήσει ο Βούδας». Σε εικόνες που είδαν αργότερα το φως της δημοσιότητας ο Λόαν φαινόταν να πίνει, να καπνίζει και να γελάει… Τρεις μήνες αργότερα τραυματίστηκε σοβαρά και του έκοψαν το πόδι.
Μετά τον πόλεμο ο Λόαν φυγαδεύτηκε στις ΗΠΑ και εγκαταστάθηκε στη Βιρτζίνια. Άνοιξε μια πιτσαρία, ωστόσο όταν μαθεύτηκε η ταυτότητα του, η πελατεία του έπεσε κατακόρυφα. Άφησε την τελευταία του πνοή το 1998.
