Κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε διεθνές επίπεδο κήρυξε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την ευλογιά τύπου «mpox» ή αλλιώς «ευλογιά των πιθήκων» που εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς στην Αφρική προσβάλλοντας κυρίως γυναίκες και παιδιά. Μόνο τον τελευταίο χρόνο έχουν αναφερθεί 17.000 κρούσματα και 524 θάνατοι σε 13 χώρες της Αφρικής από την ευλογιά των πιθήκων. Υπολογίζεται πως το 4% των κρουσμάτων είναι θανατηφόρα.
Το ξέσπασμα στο Κονγκό ξεκίνησε με την εξάπλωση ενός ενδημικού στελέχους, γνωστού ως clade I. Αλλά μια νέα παραλλαγή, το clade Ib, φαίνεται να εξαπλώνεται πιο εύκολα και έχει εξαπλωθεί από το Κονγκό σε γειτονικές χώρες στην Κεντρική και Ανατολική Αφρική, όπως το Μπουρούντι, η Κένυα, η Ρουάντα και η Ουγκάντα, πυροδοτώντας τη δράση του ΠΟΥ.
Ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, γενικός διευθυντής Π.Ο.Υ. αναφέρει πως: «H επιτροπή έκτακτης ανάγκης συνεδρίασε και με ενημέρωσε ότι κατά την άποψή της, η κατάσταση αποτελεί μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο».
Το γεγονός ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού του ΠΟΥ προσδιορίζοντας την επιδημία ευλογιάς των πιθήκων ως «έκτακτη ανάγκη για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο» εντείνει τη διεθνή επαγρύπνηση, επιταχύνει την έρευνα, τη χρηματοδότηση και τα διεθνή μέτρα δημόσιας υγείας αλλά και τη συνεργασία για τον περιορισμό της επιδημίας.
Η Δρ. Ρασέλ Μαγκούρου, γενική παθολόγος στο νοσοκομείο της Γκόμα, επισημαίνει: «Ο φόβος ίσως συνδέεται με το γεγονός ότι απομονώνουμε άτομα που είναι άρρωστα, κάτι που μπορεί να ωθήσει τους άλλους να μην παρουσιάζονται στις δομές υγείας γνωρίζοντας ότι θα απομονωθούν. Αυτό είναι που μπορεί να προκαλέσει ραγδαία αύξηση μολύνσεων, επειδή θα παραμείνουν στο περιβάλλον τους. Προκαλεί πυρετό, εξανθήματα σε όλο το σώμα, πονοκεφάλους, οσφυαλγία, διογκωμένους λεμφαδένες και χαμηλή ενέργεια».
Η ευλογιά των πιθήκων είναι μία ιογενής ασθένεια και μεταδίδεται εύκολα από τα μολυσμένα ζώα στους ανθρώπους, αλλά και μεταξύ των ανθρώπων μέσω της στενής επαφής (άγγιγμα, φιλί, σεξουαλική επαφή, μολυσμένες βελόνες και ρούχα). Προκαλεί πυρετό, εξανθήματα σε όλο το σώμα, πονοκεφάλους, οσφυαλγία, διογκωμένους λεμφαδένες και χαμηλή ενέργεια, κυρίως σε γυναίκες και παιδιά κάτω των 15 ετών.
Ο καθηγητής Σαλίμ Αμπντούλ Καρίμ, πρόεδρος Συμβουλευτικής Ομάδας για την Πρόληψη Ασθενειών Αφρικής, επισημαίνει: «Τα κρούσματα αυξάνονται. Το ποσοστό θνησιμότητας είναι υψηλότερο από το ανεκτό. Υπάρχει η σκέψη ότι νέες χώρες αρχίζουν τώρα να αναφέρουν κρούσματα. Πρόκειται λοιπόν για χώρες που δεν είχαν κρούσματα τα τελευταία χρόνια και τώρα αναφέρουν κρούσματα. Και αρκετές από αυτές αναφέρουν περιπτώσεις της παραλλαγής της ευλογιάς των πιθήκων, που μόλις εξαπλώνεται στη Λ.Δ. Κονγκό».
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ήδη δρομολογήσει την επείγουσα χρήση των δύο εμβολίων και έχει αναπτύξει ένα σχέδιο αντιμετώπισης που απαιτεί 15 εκατ. δολάρια. Υπενθυμίζεται ότι και πριν δυο χρόνια είχε σημάνει και πάλι συναγερμός παγκοσμίως, λόγω της εμφάνισης κρουσμάτων ακόμα και σε Ασία και Ευρώπη.
Ο Ζ. Μπρέντα στο ΕΡΤΝews
Ο επικεφαλής του Π.Ο.Υ. στην Αθήνα Ζάο Μπρέντα μίλησε στο ΕΡΤΝews και την Ειρήνη Κυρίτση. Τόνισε πως όπως στην Ελλάδα, έτσι και στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν έχουν αναφερθεί κρούσματα της ευλογίας τύπου «mpox» και υπογράμμισε την προσοχή που πρέπει να δώσουν όσοι παρουσιάσουν εξάνθημα, πυρετό πονόλαιμο και πρησμένους λεμφαδένες. Η ευλογιά τύπου «mpox», είναι τις περισσότερες φορές ήπια, με ανάκαμψη σε λίγες εβδομάδες. Συνίσταται η αποφυγή σωματικής επαφής για τα άτομα με ευλογιά τύπου «mpox», επίσης να μένουν σπίτι όσο αυτό είναι εφικτό και να τηρούν μέτρα υγιεινής».
Στη χώρα μας
Σε ετοιμότητα βρίσκονται οι ελληνικές υγειονομικές αρχές, στη χώρα μας, ενώ δεν έχουν καταγραφεί κρούσματα. Υπάρχει εμβόλιο δύο δόσεων για προστασία από τον ιό, που μεταδίδεται μέσω της σωματικής επαφής. Συνίσταται εμβολιασμός σε άτομα ηλικίας άνω των 18 που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου. Εμβολιασμός γίνεται στα νοσοκομεία «Ανδρέας Συγγρός» και «Αττικόν».
